Kilo Verme Sürecinde Kan Şekerinin Önemi

Kilo verme sürecinde kan şekerinin önemi, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve diyabet riskini azaltmak için büyük bir rol oynar. Kan şekeri, vücudumuzun enerji kaynağıdır ve besinlerin sindirimi sonucunda kana karışır. Kan şekerinin dengeli olması, vücudun insülin hormonunu etkili bir şekilde kullanabilmesi ve kan şekerini düzenleyebilmesi için gereklidir. Ancak, yüksek şekerli ve işlenmiş gıdaların tüketimi, kan şekerinde ani yükselmelere ve dalgalanmalara neden olabilmektedir. Bu durum, hem kilo alımına hem de diyabet hastalığına zemin hazırlar.

Kan şekeri nasıl ölçülür?

Kandaki glukoz seviyesini belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Kan şekeri ölçümü yapmak için geleneksel yöntem olan bir kan şekeri ölçüm cihazı, test çubuğu ve lanset (iğne) gereklidir ve şu adımları izleyebilirsiniz:

• Ellerinizi ılık su ile yıkayın ve kurulayın. Bu, kan dolaşımını hızlandırmaya yardımcı olur.
• Ölçüm cihazınıza bir test çubuğu yerleştirin ve açın. Cihazın hazır olduğunu gösteren bir işaret göreceksiniz.
• Parmak ucunuzu lanset ile delin. Genellikle işaret veya orta parmak tercih edilir, ancak diğer parmaklar da kullanılabilmektedir.

• Parmağınızın ucundan bir damla kan elde edin. Parmağınızı sıkmak yerine, aşağıdan yukarıya doğru hafifçe sıvazlayın.
• Test çubuğunun ucuna kan damlasını sürün. Cihazın sonuçları göstermesi için birkaç saniye bekleyin.
• Ölçüm sonucunu not edin ve test çubuğunu atın. Parmak ucunuza bir pamuk veya bandaj uygulayın.

Kan şekeri ölçümü yaparken, ölçüm cihazınızın ve test çubuklarınızın doğru çalıştığından emin olun. Ayrıca, ölçümü yapmadan önce yemek yemeyin, egzersiz yapmayın veya ilaç almayın. Bu faktörler kan şekerinizi etkileyebilmektedir. Kan şekeri ölçümünü günde birkaç kez yapılabilmektedir. Bu durum kan şekerinizi kontrol altında tutmanıza ve diyabet tedavinize yardımcı olabilmektedir. Kan şekerinizin normal aralığın altında veya üstünde olması durumunda, doktorunuza danışın.

2. yöntem olarak yeni nesil uygulamalar mevcuttur. Bir aparat ile üst kol arkası, göbek çevresi ve kalça üstü kısımlara uygulanabilen parçalar satılmaktadır. Deri altı plazma sıvısı aracılığı ile kan ölçümü yapabilmektedir. Ağrısız ve daha çok ölçüm alabilmenizi daha düzenli şeker takibi yapabilmenize olanak sağlamaktadır.

Normal kan şekeri aralığı nedir?

Normal kan şekeri aralığı, sağlıklı bir kişinin açlık ve tokluk durumunda ölçülen kanındaki glukoz seviyesidir. Glukoz, vücudun enerji kaynağıdır ve karbonhidratlı besinlerden elde edilir.

• Normal kan şekeri aralığı, açlıkta 70-100 mg/dL, toklukta 70-140 mg/dL olarak kabul edilir.
• Açlık kan şekeri, en az 8 saatlik açlık sonrasında ölçülen değerdir. Tokluk kan şekeri ise yemekten 2 saat sonra ölçülen değerdir.
• Açlık kan şekeri 100 mg/dL’nin üzerinde, tokluk kan şekeri 140 mg/dL’nin üzerinde olduğunda, prediyabet (gizli şeker) durumu söz konusu olabilmektedir. 
• Açlık kan şekeri 126 mg/dL’nin üzerinde, tokluk kan şekeri 200 mg/dL’nin üzerinde olduğunda ise diyabet (şeker hastalığı) belirtilerindendir..
• Açlık kan şekeri ve tokluk kan şekeri 60 mg/dL’nin altında olduğunda ise hipoglisemi (şeker düşüklüğü) durumu söz konusu olabilmektedir.

Kan Şekerinizi Yükselten Faktörler

• Sağlıksız beslenme: Şekerli, yağlı, tuzlu ve işlenmiş gıdalar kan şekerini hızla yükseltir. Bunun yerine lif, protein ve sağlıklı yağlar içeren besinler tercih edilmelidir.
• Egzersiz eksikliği: Egzersiz yapmak kan şekerini düşürmeye yardımcı olur, çünkü kaslar şeker yakar. Egzersiz yapmamak, şekerin vücutta birikmesine neden olur.
• Aile öyküsü: Diyabet hastalığı genetik bir yatkınlık taşır. Ailede diyabet olan kişiler, kan şekerini kontrol etmek için daha dikkatli olmalıdır.
• Alkol tüketimi: Alkol, kan şekerini önce yükseltir, sonra düşürür, sonra tekrar yükseltir. Bu dalgalanmalar, kan şekerinin dengesini bozar.
• Stres: Stres, vücutta kortizol hormonunun salgılanmasına neden olur. Kortizol, kan şekerini yükseltir ve insülin direncini artırır.
• Enfeksiyon: Enfeksiyon, vücudun iltihaplanma tepkisini tetikler. Bu tepki, kan şekerini yükseltir ve insülin direncini artırır.
• Hormonal değişiklikler: Menopoz, gebelik, tiroid hastalığı, böbreküstü bezi hastalığı gibi hormonal değişiklikler, kan şekerini etkiler. Hormonal durumunu kontrol ettirmek gerekir.
• İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar, kan şekerini yükseltebilmektedir. Örneğin, kortizon, beta blokerler, antidepresanlar, antipsikotikler, diüretikler, oral kontraseptifler gibi ilaçlar kan şekerini etkileyebilmektedir. İlaç kullanımı doktor kontrolünde yapılmalıdır.

Hangi gıdalar kan şekeri yükseltir?

Kan şekeri yükselten gıdalar, genellikle yüksek şeker, karbonhidrat, yağ veya kafein içeren gıdalardır. Kan şekerini yükselten gıdaların bazıları şunlardır:

• Şekerli ve gazlı içecekler: Bu içecekler, kan şekerini hızla yükseltir ve fruktoz şurubu, insülin direnci, obezite ve karaciğer yağlanması ile ilişkilidir.
• Beyaz ekmek, pirinç ve makarna: Bu gıdalar, karbonhidrat bakımından yüksek ancak lif bakımından fakir gıdalardır. Kan şekerini hızlıca yükseltirler. Bunların yerine tam tahıl, bulgur veya kepekli ürünler tercih edilmelidir.

• Trans yağlar: Bu yağlar, kimyasal olarak değiştirilmiş doymamış yağlardır. Enflamasyon, insülin direnci, karın yağlanması ve kalp hastalıkları ile bağlantılıdır. Fast food, kızartma, margarin, hazır çorba, bisküvi, kek gibi gıdalarda bulunabilmektedir.
• Meyve aromalı yoğurt, kefir vb.: Bu gıdalar, şeker bakımından yüksektir, bu da kan şekerini ve insülin seviyelerini yükseltir. Sade, tam yağlı yoğurt veya kefir daha sağlıklı bir seçimdir.

Bu gıdaları tüketmekten kaçınmak veya azaltmak, kan şekerini kontrol etmek ve diyabet riskini azaltmak için önemlidir. Ayrıca, sağlıklı ve dengeli bir beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve periyodik kontroller de kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.

Sonuç Olarak:

Kilo verme sürecinde kan şekerinin dengede tutulması, hem sağlıklı bir kiloya ulaşmak hem de kiloyu korumak için önemlidir. Kilo vermek, vücuttaki yağ dokusunun azalmasına ve insülin direncinin düşmesine neden olur. Bu sayede, vücut insülini daha iyi kullanılıp ve kan şekerini kontrol altında tutabilmektedir.Ayrıca, kilo vermek, pankreasın daha az yorulmasını ve insülin üretimini sağlamasını da destekler. Böylece, insülin hassasiyeti sağlanır ve daha düzenli bir hormonal sistem ortaya çıkar.

Kilo verme sürecinde kan şekerinin dengede tutulması için, sağlıklı bir beslenme planı ve düzenli egzersiz yapmak gereklidir. Sağlıklı bir beslenme planı, dengeli bir diyeti ve kontrol altında tutulan porsiyonları içerir. Rafine şekerlerin ve işlenmiş gıdaların tüketiminin azaltılması, kan şekerinin yükselmesini önlemek için önemlidir. Bunun yerine, lif, protein ve sağlıklı yağlar açısından zengin olan besinler tercih edilmelidir. Örneğin, tam tahıllar, baklagiller, sebzeler, meyveler, kuruyemişler, tohumlar, yumurta, balık, tavuk, süt ve süt ürünleri gibi besinler kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur. Ayrıca, öğünler arasında en az 4 saat bırakmak, kan şekerinin düzenli olmasını sağlar.

Düzenli egzersiz yapmak da kilo verme sürecinde kan şekerinin dengede tutulması için önemlidir. Egzersiz yapmak, hem kalori yakmaya hem de kas kütlesini artırmaya yardımcı olur. Kas kütlesi arttıkça, vücut daha fazla şeker kullanır ve kan şekerini düşürür. Ayrıca, egzersiz yapmak, insülin duyarlılığını artırır ve vücudun insülini daha iyi kullanmasını sağlar. Egzersiz yaparken, kan şekerinin düşmemesi için uygun bir beslenme yapmak da önemlidir. Egzersizden önce ve sonra karbonhidrat, protein ve sağlıklı yağ içeren atıştırmalıklar tüketmek, kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur.

Kilo verme sürecinde kan şekerinin düzenli olması, sağlıklı bir yaşam sürdürmek ve diyabet hastalığından korunmak için büyük bir rol oynar. Kilo vermek, kan şekerini dengede tutmak için insülin direncini azaltır ve insülin üretimini destekler. Sağlıklı bir beslenme planı ve düzenli egzersiz yapmak, kilo verme sürecinde kan şekerinin dengede tutulması için en önemli adımlardır.